سنخ‌شناسی زیارت؛ مطالعه‌ای در میان زایران حرم رضوی

author

Abstract:

در جامعهشناسی ‌دین، مطالعه شاخص‌ها و گونه‌های دین‌ورزی و تجارب دینی اهمیت ویژه دارد. بر این اساس، تمایز بین گونه‌های مختلف زیارت و به‌بیان دیگر، سنخ‌شناسی انواع تجربه‌های زیارت، محور اصلی این مطالعه تجربی کیفی بوده‌است. برای این مطالعه، از تکنیک مصاحبه و مشاهده میدانی استفاده شده است. 28 مصاحبه با زایران حرم امام رضا (ع) انجام شد. در چارچوب مفهومیِ پژوهش از نظریه‌ ویلیام جیمز در تعریف تجربه دینی، و در تعریفِ وجوه مختلفِ مفهوم تجربه زیارت بر اساس تلفیقی از مدلهای بومی سنجش دین‌داری، سه بعد اندیشه‌ها (باورها)، کنش‌ها (اعمال) و احساسات و عواطف در نظر گرفته شده‌است. یافته‌ها نشان‌دهنده تنوعی از تجربه‌های دینی در هر سه بعد تجربه زیارت بوده است. بر این اساس پنج سنخ «زیارت سنت‌گرا- عادت‌گرا»، «زیارت شریعت‌گرا- مناسک‌گرا»، «زیارت عاطفه‌گرا-معناگرا»، «زیارت مبادله‌گرا-کارکردگرا» و «زیارت عقلانیت‌گرا-بازاندیش» بر اساس میزان حضور و بروز شاخص‌های مختلف تجربه زیارت، شناسایی و از هم متمایز شدند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه حرم مطهر رضوی در سیاست مذهبی صفویان

ظهور صفویان و به‎دنبال آن رسمی‎سازی مذهب تشیّع در ایران، تحولات فرهنگی زیادی پدید آورد که آثار آن تا به امروز نیز باقی است. پادشاهان صفوی در این راه از ابزارهای متعددی استفاده کردند که توسعه اماکن مذهبی شیعی، یکی از آنها بود. بی<span lang="AR-YE" d...

full text

مدیریت سوانح غیر مترقبه در فضای زیرگذر حرم رضوی

زمینه و هدف: از آنجاکه مجموعه مطهر حرم رضوی به عنوان یکی از بزرگترین زیارتگاه­های شیعیان روزانه پذیرای حجم وسیعی از زوار می­باشد، شرایط ویژه قسمت­های مختلف آن به­گونه­ایست که کوچکترین سانحه طبیعی و یا انسان­ساز خسارات مادی و معنوی جبران ناپذیری را به­دنبال خواهد داشت. یکی از این فضاها، فضای زیرگذر مجموعه است که لزوم آسیب­شناسی آن در مواجه با بحران­های احتمالی امری ضروریست. هدف مقاله ارائه راهکا...

full text

در مقام مکان حرم، طراحی پیاده راه با تأکید بر مفهوم زیارت نمونه موردی: یکی از ره باغ های منتهی به حرم رضوی

چکیده معابر پیاده یا پیاده راه ها، معابری با بالاترین حد نقش اجتماعی هستند که تسلط کامل با عابر پیاده بوده و تنها از وسایل نقلیه موتوری به منظور سرویس دهی به زندگی جاری در معبر استفاده می شود و اکثراً و به دلایل معمارانه، تاریخی یا تجاری شکل می گیرند. این معابر می توانند به صورت کوچه، بازار، بازارچه، مسیری در میدان یا به سمت یک فضای شهری، پارک یا فضای یک مجتمع شکل بگیرند. پیاده راه ها، محل حضو...

طراحی الگوی مفهومی زیارت مجازی برای اماکن متبرکه؛ مطالعۀ زیارت مجازی حرم امام علی بن موسی الرضا(ع)

امروزه قابلیت های فضای مجازی این امکان را فراهم کرده است که مشتاقان زیارت فارغ از محدودیت های مکانی و زمانی بتوانند قصد زیارت کرده و گویی در مکان های مقدسۀ مورد نظرشان به زیارت بپردازند. هدف از این مقاله بررسی زیارت در فضای مجازی و طراحی یک الگوی مفهومی برای آن است. این الگو علاوه بر تبیین مؤلفه های مرتبط با زیارت مجازی امکان طراحی بهتر و مؤثرتر این نوع زیارت را در فضای مجازی فراهم می کند. برای...

full text

بایسته‎های فرهنگی و اجتماعی زیارت مرقد مطهّر رضوی

بارگاه مقدس رضوی هرچند خود منشأ ظهور فرهنگ رضوی و نیز استمرار فرهنگ مودت اهل‎بیت (علیهم السلام) است و در در مقاطع حساس تاریخ، جولانگاه حرکت‌های مذهبیِ بسیار موثر در ثبات و همچنین گسترش فرهنگ شیعه بوده است، لیکن عظمت و شأن این بارگاه چنانکه شایسته است، رعایت نشده است. در این میان، آنچه بیش از همه مشهود است، ضعف آموزش‌های فرهنگی و آداب زیارت حرم حضرات معصومین (علیهم السلام) است. همه ساله خیل مشتاق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 3

pages  78- 107

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023